به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ افکار و احساسات مختلفی در ذهنم رژه می‌رفتند، ذوق داشتم، ترس، نگرانی، ذوق داشتم چون وقتی دخترم را می‌دیدم که چادر را به عنوان یکی از انواع و اشکال حفظ حریم، برسر دارد و آینده اش را تصور می‌کردم که در همین شکل و لباس می‌خواهد در اجتماع حضور پیدا کند اما کمی نگذشت صدایی در ذهنم گفت: خیلی دلت را خوش نکن، الان بچه است و دارد تقلید می‌کند و برایش جدید است؛ چهار روز دیگر که نوجوان شد شاید اصلا… . این بار احساس نگرانی بدو بدو جلو آمد و گفت :که نکند بخواد همه‌اش چادر سر کند و در بزرگسالی دل زده شود از حجاب! نکند دیگران فکر کنند من به اجبار از دخترم خواسته‌ام از همین سن به این شکل حجاب و حریم‌اش را رعایت کند و به قولی من را مادری سختگیر و متعصب بشناسند. احساس ترس هم از گوشه‌ی ذهنم لرزان و با صدای آرام گفت نکند به خاطر این شکل از پوشش از طرف هم‌سن و سال‌هایش و هم‌کلاسی هایش طرد شود. به خودم آمدم و شنیدم دارم می‌گویم: پرنیان جان! اگر انتخابت این است که امروز چادر سرت کنی، خوشحالم و به نظرم خیلی هم بهت میاد. خلاصه سه نفری در حالی که دخترم خوشحال و شاد و خندان چادر تازه اش را بر سر کرده بود، به طرف آموزشگاه راه افتادیم.

در طول این چند سال که با نوجوانان دختر کلاس داشته ام به تجربه به این نکته رسیده ام که به عنوان یک والد یا مربی در روند آشنایی کودکان با مفاهیم اخلاقی و ارزشی نباید به ظواهر و رفتارهای سطحی دلخوش کنیم، چون در دوران نوجوانی آسیب‌های این رویکرد کاملا مشهود است. نوجوانی که به خیلی از ارزش‌ها و مسایل اخلاقی پایبند نیست و حتی در مقام جدال و انکار هم برمی آید.

اما چاره چیست؟ چکار باید بکنیم که دخترانمان را با ارزش مهمی چون حفظ حریم تن آشنا کنیم و چگونه آنها را در معرض یادگیری نگاه قرآنی به شیوه ی حفظ حریم تن، «حجاب»، برای دختران و بانوان قرار دهیم؟

• برداشت من این است که ارزشها گرچه مطلق هستند اما شیوه برگزاری و اجرای ارزش‌ها نسبی و در هر فرهنگی متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد و نباید با نگاهی ظاهربین و سطحی این قضیه را بررسی کنیم.

به تجربه ثابت شده است که وقتی به عنوان والد قصد داریم فرزندمان را با ارزش و یا مفهومی اخلاقی آشنا کنیم هر چقدر در فضای رهایی و به دور از کنترل‌گری و اعمال خشونت و یا استفاده از اهرم تهدید، تنبیه و یا باج دادن با فرزندمان همراهی کنیم، به همان میزان احساس اشتیاق و تعهد به آن ارزش و فضیلت اخلاقی در دوران بزرگسالی افزایش می‌یابد. اساساً نگاه قرآنی به تربیت کردن انسان هم فراهم کردن بستری امن و آزاد است که فرد با اشتیاق و انتخاب حاصل از تفکر خود به جانب خیر و نیکی‌ها حرکت کند.

پیامبران و مربیان نقش فانوس دریایی را به عهده دارند که مسیر را روشن و موانع و خطرها را هشدار می دهند.

ناگفته پیداست که اگر ارزشی ریشه ای و بنیادی درونی شود و فرد با آگاهی و با انتخاب و اشتیاق خودش آن را در زندگی خود اجرا کند، ماندگارتر خواهد بود و با کوچکترین نقد و یا تمسخر و طردی، از آن ارزش دست برنمی دارد. ارزش حفظ حریم تن و به ادبیات دینی حجاب هم از این قاعده مستثنی نیست. وظیفه‌ی من والد این است در گام اول خودم به چیستی، چرایی و شیوه‌ی اجرای این ارزش در زندگی فردی‌ام بپردازم و الگویی عملی باشم که با آگاهی و شوق آن را وارد سبک زندگی ام کرده باشم.

• دوم اینکه مقتضای سنی فرزندم را بشناسم گاهی کودک در سنی است که از روی تنوع طلبی و تقلید از بزرگسال خود و گرفتن تایید از اطرافیانش پوشش‌های مختلف و متنوعی را می‌خواهد تجربه کند، پس نه نگران شوم اگر در برهه‌ای دخترم میل به خودآرایی و استفاده از وسایل آرایشی پیدا می‌کند و نه دلخوش شوم اگر از روی تقلید روسری سر می‌کند. تمام تلاشم را انجام دهم در این دوران تا قبل از بلوغ جانب اعتدال را رعایت کنم و ناخواسته و ندانسته اسباب دلزدگی او را نسبت به حجاب در بزرگسالی فراهم نکنم. اما در این میان نباید از معجزه‌ی تشویق غافل بود، آنجا که فرزندمان با انتخاب خودش تمایل به حجاب و لباس‌های پوشیده را دارد. نکته‌ی مهم در اینجا این است که تشویق و بازخورد مثبتمان بیشتر ناظر بر انتخابگری‌اش باشد و اینکه با این تصمیم‌اش حریم بدن خودش را مطابق با خواست و امر خداوند مهربان رعایت می‌کند.
• گاهی والدین با شتابزدگی در معرفی مفهوم «حجاب» کودک را از تجربه‌ی یک فرآیند آگاهانه کنش‌گرانه محروم می‌سازند؛
• تلاش کنیم بستر گفتگو را فراهم بیاوریم و هم برای تقویت ارتباطمان با فرزندمان و هم به جهت حرکت در مسیر انتخابی مسئولانه، مدتی در مورد مقوله‌ی پوشش و لباس و به طور خاص حجاب در ادیان و فرهنگ‌های مختلف با یکدیگر پژوهش و مطالعه کنیم این کار هم در بالابردن کیفیت ارتباط والدین با فرزندشان بسیار تاثیرگذار است و هم با مشارکت و حتی حمایت گرفتن از افراد مطلع و منابع موجود، به او نگاهی جامع و شفاف نسبت به چیستی و چرایی و چگونگی مفهوم ارزشمند حجاب داده ایم تا با اشراف کامل و آگاهی به عنوان یک دختر مسلمان در مسیر آشنایی و پذیرش حجاب گام بردارد. (بدیهی است در این فرآیند همسو و هم نظر بودن و مشارکت فعال پدر و مادر باهم بسیار راه گشاست.)

مراقب باشیم از همان بدو تولد به شیوه‌ی غیر مستقیم و به دور از ترس و اضطراب حریم تن کودک را حفظ کنیم. آنجا که در جمع پوشک‌اش را عوض نمی‌کنیم و یا هر دفعه او را نمی‌سپاریم که با کسی از نزدیکان به حمام برود و یا از همان دوران خردسالی‌اش، لباسهایی را برایش انتخاب نمی‌کنیم که بدن نما و نیمه عریان باشد.

• نکته‌ی دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که از همان دوران کودکی مراقب گوهر عزت نفس فرزندمان باشیم تا خودش را با تمام ضعف‌ها وقوت‌هایش بپذیرد و برای جسم و روان‌اش ارزش قایل باشد. پژوهش‌ها نشان داده است که بین عزت نفس بالا و میزان اهمیت به حفظ حرمت تن و رعایت ارزش حفظ حریم‌های فردی، از جمله توجه به پوششی آراسته و مطابق کرامت انسانی، ارتباط نزدیکی وجود دارد. همچنین بکوشیم به عنوان والد در گفتگوهای روزمره و بازخوردهایی که به فرزند دخترمان و سایر دختربچه های اطرافمان می‌دهیم بیش از اندازه بر مسایل ظاهری تاکید نکنیم و زیبایی را فقط در مسایل ظاهری محدود نکنیم تا کودک چنین برداشت نکند که تنها راه برای ابراز و اظهار خود، صرفا از طریق پرورش جسم و خودآرایی است.

مراقب باشیم که کلام ما به طور غیر مستقیم در «تن انگاره» ی کودک، به ویژه در دوران نوجوانی، می‌تواند تاثیر گذار باشد.

به شیوه‌ی عملی و در بستر زندگی به کودک نشان دهیم که هویت اش را در ابعاد اکتسابی مانند کسب مهارت‌ها، هنر و فضایل اخلاقی گسترش دهد؛ مثلاً با خواندن زندگینامه‌ی زنان موفق و تاثیرگذار علمی، تاریخی، دینی.

نکته ی دیگر آنکه بحث رعایت حجاب برای دختران و بانوان مقوله‌ای عبادی و ایمانی است؛ که هر چه میزان رابطه و علاقه‌ی فرد یا به عبارتی ایمان او به پرودگار بیشتر باشد پذیرش و اجرای آن برایش راحت‌تر خواهد بود. پس بکوشیم از همان دوران کودکی خدا را به زیبایی به کودکان معرفی کنیم تا رابطه‌ای مبتنی بر عشق و احترام با او داشته باشد. چرا که آدمی هر چقدر کسی را بیشتر دوست داشته باشد، بیشتر از او حرف شنوی دارد. وقتی خدا رامهربان، دانا و حکیم معرفی کنیم که آنچه امر می‌کند از جهت حفظ مصلحت و منفعتی است، گرایش فرد در نوجوانی و جوانی به انجام آن رفتار بیشتر خواهد بود.

در پایان از این نکته ظریف نباید غافل بمانیم که شیوه‌های حفظ حریم و برپا کردن ارزش اخلاقی مانند داشتن حجاب برای دختران و بانوان بسته به فرهنگ و ویژگی‌های فردی هر شخص، متفاوت خواهد بود.

گرچه از نگاه درون دینی و قرآنی حدود و چهارچوب مشخص شده است اما بنابر اصل دگرپذیری و رواداری که از جمله ویژگی‌های بارز رفتاری و شخصیتی پیامبر (ص) هم بوده است نباید تفاوت در شیوه‌ی پوشش افراد ملاکی باشد بر برتری و یا کهتری اشخاص و یا امتیازی باشد برای افراد. توجه داشته باشیم در روابط اجتماعی‌مان به گونه ای تعامل نکنیم که رنگ و بوی بی احترامی به افرادی را داشته باشد که در برپایی و اجرای حریم و حجاب، راهبردشان با ما متفاوت است فرزندمان قرار است احترام به تفاوتها را از ما بیاموزد.